HDMI ဆိုတာ ၂၁ ရာစုႏွစ္ထဲမွာ အိုင္တီရဲ႕ အီလက္ထေရာနစ္ ေလာကထဲကို ေရာက္လာတဲ့ Multi Media ဆက္သြယ္မႈစနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။  Multi Media ဆိုရင္ တခ်ိဳ႕လူေတြက မ်က္ေစ့ထဲ ဟိုလိုလို၊ ဒီလိုလို ျမင္ေနစရာ ရွိပါတယ္။ ရွင္းေအာင္ေျပာရရင္ multi media ဆိုတာ ဗီဒီယို႐ုပ္ရွင္ေတြ၊ ဓာတ္ပုံလို ႐ုပ္ေသေတြ ေရာေထြက္းယွက္တင္ေနတဲ့ တင္ဆက္မႈကို ဆိုခ်င္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ အ႐ုပ္ေရာ၊ အသံေရာပါတဲ့ (Audio/video) တင္ဆက္မႈပါ။ HDMI က (High Definition Multi media Interface) ကို အတိုေကာက္ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ High Definition တစ္နည္းေျပာရရင္ ၾကည္လင္ျပတ္သားမႈ ျမင့္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနဟာ DVD ထက္ျမင့္တဲ့ အေျခအေနကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ ၂၁ ရာစုထဲဝင္တဲ့ အခ်ိန္ေလာက္ထိ DVD ထက္ျမင့္တဲ့ အေျခအေနကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ ၂၁ ရာစုထဲ ဝင္တဲ့အခ်ိန္ေလာက္ထိ DVD အဆင့္ ႐ုပ္သံအရည္အေသြးကိုပဲ အေကာင္းဆုံးလုပ္ၿပီး ၾကည့္လာရာက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ HD (High Definition) ေခၚတဲ့ အရည္အေသြးျမင့္ ႐ုပ္သံစနစ္ ေပၚလာပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ သူ႔ထက္သာတဲ့ Full HD ႐ုပ္သံစနစ္ ေပၚလာပါတယ္။ 1080p လို႔ေခၚတဲ့ စနစ္ေပါ့။ Bluray ေခြ အေတာ္မ်ားမ်ား Full HD နဲ႔ လာပါတယ္။ ႐ုပ္ထြက္က မႈန္ေနေအာင္ ေကာင္းပါတယ္။ ဗီဒီယိုကို ခဏရပ္ထားလုိက္လုိ႔ ေပၚေနတဲ့ အ႐ုပ္က ဓာတ္ပုံကို ၾကည့္ေနရတဲ့ အတုိင္းပဲ။

HD ႐ုပ္ထြက္က အရမ္းေကာင္းေတာ့ ဘယ္သူက DVD ကို ၾကည့္ခ်င္မွာလဲ။ အဲဒီေတာ့ HD ျပႏိုင္တဲ့ player ေတြ၊ HDTV ေတြ ထြက္လာပါတယ္။ ဒီေန႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ၾကည့္ေနတဲ့ မွန္ျပား႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ေတြဟာ HD အဆင့္ ရွိပါတယ္။ (1366×768) pixel ျပႏိုင္ပါတယ္။ သူ႔ထက္ေကာင္းတဲ့ Full HD ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္လဲ ရွိတယ္။ (1920×1080) pixel ျပႏိုင္ပါတယ္။ HD ေတြ ေခတ္စားလာေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြမွာပါ HD စနစ္ကို ထည့္လာပါတယ္။ HD စနစ္ ပထမဆုံး ပါလာတဲ့ မိုဘိုင္းပစၥည္းကေတာ့ Laptop ကြန္ပ်ဴတာေတြပါ။ (1366×768) pixel ျပေပးပါတယ္။ ႐ုပ္ထြက္ကေကာင္းေတာ့ Laptop ရဲ႕ ဖန္ျပင္ ၁၄ လက္မမွာ ၾကည့္လို႔ ဘယ္လိုမွ အားမရဘူး။ အျပင္က screen ႀကီးႀကီးနဲ႔ တြဲၿပီး ၾကည့္ခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အျပင္ဘက္က ဖန္ျပင္ႀကီးႀကီး ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ေပၚမွာ ခ်ိတ္ၿပီး ၾကည့္ႏိုင္မယ့္ port ေတြ၊ ႀကိဳးေတြကို တီထြင္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ ပထမဆုံး ထည့္ေပးတဲ့ Port က HDMI port မဟုတ္ပါဘူး။ VGA port ေတြပါ။ DVD အဆင့္ေလာက္ ႐ုပ္သံဖိုင္ေတြကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ေပၚမွာ ၾကည့္လုိ႔ရပါတယ္။ သူ႔ထက္သာတဲ့စနစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပၚလာပါတယ္။ DVI (Digital Visual Interface) port ပါ။ DVI က HD ဗီဒီယိုကို analog ေရာ၊ Digital စနစ္အတြက္ပါ သုံးႏိုင္လုိ႔ အိုင္တီေခတ္ဦးက ကြန္ပ်ဴတာေတြ၊ ေမာ္နီတာေတြမွာ တစ္ေခတ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

DVI port ကေန တျခားေမာ္နီတာေတြ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ေတြနဲ႔ ဆက္တာက Cable ႀကိဳးနဲ႔ပါ။ DVD စက္နဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ကို ဆက္သလို Audio Video ႀကိဳးႏွစ္ေခ်ာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ေခ်ာင္းတည္းေသာ ႀကိဳးနဲ႔ ဆက္တဲ့စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အ႐ုပ္ပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ အလြန္ေကာင္းေပမယ့္ အသံပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အားနည္းခ်က္ ရွိပါတယ္။ DVD ေခတ္တုန္းကလည္း အ႐ုပ္ေရာ အသံပါေကာင္းဖို႔ ႀကိဳးသုံးေခ်ာင္းနဲ႔ဆက္တဲ့ component video ဆုိတာ ေပၚခဲ့ဖူးတယ္။ အ႐ုပ္အတြက္ AV ႀကိဳးနဲ႔ ဆက္တာထက္စာရင္ Component စနစ္မွာ အ႐ုပ္နဲ႔အသံ အရည္အေသြး ပိုေကာင္းလာပါတယ္။ Component စနစ္ထက္ေရာ DVI စနစ္ထက္ပါ အ႐ုပ္အသံ အရည္အေသြး ပိုေကာင္းေအာင္ ေျဖရွင္းေပးလိုက္တာက HDMI စနစ္ပါ။ HDMI စနစ္မွာ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းေပၚကပဲ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အ႐ုပ္နဲ႔ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အသံေတြကို ပို႔ႏိုင္ပါတယ္။ HDMI ႀကိဳးေတြက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းၿပီး၊ ေကြးႏိုင္ ညြတ္ႏိုင္တဲ့ ႀကိဳးပါ။ DVI နဲ႔ VGA ႀကိဳးေတြထက္ စာရင္လည္း အရြယ္ေသးပါတယ္။ အသံပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ HDMI ရဲ႕ အားသာခ်က္က သိပ္ၿပီး သိသာပါတယ္။ DVD အျပည့္စနစ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကားရတဲ့ 5.1 Audio စနစ္ (တစ္နည္းေျပာရရင္ Subwoofer တစ္လုံး Satellite speaker ခုႏွစ္လုံး သုံးပါတယ္။) ႏွစ္မ်ိဳးကို ႀကိဳးေျပာင္းထိုးစရာ မလိုဘဲ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္းေပၚက သြားႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လို မိုဘိုင္းပစၥည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ HDMI စနစ္ဟာ တျခားဖန္ျပင္ႀကီးႀကီးေတြ၊ HDTV ႀကီးေတြနဲ႔ ခ်ိန္ဆက္ေပးႏိုင္တဲ့ အစြမ္းသတၱိ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တန္းးျမင့္ မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြမွာ အခုေနာက္ပိုင္း HDMI port ေတြ ထည့္လာပါတယ္။ သူနဲ႔ တစ္တြဲတည္း HDMI Cable ေတြ HDMI adapter ေတြကိုပါ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်လာပါတယ္။ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ Tablet၊ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္း HDMI port သာ ပါပါေစ။ အျပင္လူေတြ ထုတ္ေရာင္းတဲ့ HDMI Cable နဲ႔ HDMI adapter ေတြဝယ္ၿပီး တြဲသုံးလို႔ ရပါတယ္။ စကားအျဖစ္ ေျပာတာပါ။ port ပါၿပီဆိုမွေတာ့ ႀကိဳးကိုလည္း ထည့္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ adpter ဒါမွမဟုတ္ Cable ႀကိဳးေရြးတာသာ မွန္ပါေစ။ Laptop ကြန္ပ်ဴတာကေန ၃၂ လက္မ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ႀကီးကို ခ်ိတ္ၿပီး ဗီဒီယိုၾကည့္တဲ့ အလုပ္ဟာ ငွက္ေပ်ာသီး အခြံႏႊာစားသေလာက္ လြယ္ပါတယ္။ Tablet ေတြ စမတ္ဖုန္းေတြမွာပါ HDMI သုံးလာတယ္ဆိုတာ အခုမွ ျဖစ္လာတာပါ။ Laptop ေတြမွာျဖင့္ HDMI အေတာ္ႀကီး အသားက်ေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ေခတ္ Laptop ဝယ္ရင္ (1024×600) pixel ပဲရွိတဲ့ Netbook လို ပစၥည္းကလြဲၿပီး HDMI connector ဒါမွမဟုတ္ Alternate Display Connector ေတြ ထည့္ေပးထားတာဟာ ထုံးစံလို  ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အင္မတန္ပါးလႊာပါတယ္ဆိုတဲ့ ultraportable laptop ေတြမွာေတာင္ HDMI connector ေတြ ပါပါတယ္။ Laptop ကြန္ပ်ဴတာေတြမွာ အရင္ကပါခဲ့တဲ့ DVI port နဲ႔ Mini Display port ေတြကို အစားထိုးလုိက္တာပါ။ HDMI port ပါလာၿပီဆိုေပမယ့္ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ အႀကီးႀကီးကို တစ္ဖက္စီမွာ ဆက္မယ့္ ေခါင္းေတြက အံဝင္ခြင္က်ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အံဝင္ခြင္က် မျဖစ္လည္း မပူပါနဲ႔။ adapter ၾကားခံၿပီး ဆက္လို႔ အဆင္ေျပပါတယ္။ Adapter ခံၿပီး သုံးတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း ဟိုဘက္ဒီဘက္ အဆင္ေျပေအာင္ Conversation process လုပ္စရာလည္း မလိုပါဘူး။ Laptop ကေန Adapter ဆီ ထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ Signal ေတြဟာ HDMI compatible ျဖစ္ၿပီးသား။ Connector ေခါင္းေျပာင္းတာပဲ ရွိပါတယ္။

အရင္ကေတာ့ HDMI ဆိုတာ Laptop အတြက္ေပါ့။ အခုေတာ့ ထိပ္တန္းအဆင့္ Tablet ေတြဟာ 720p HD ဗီဒီယိုေတြ ျပသလာႏိုင္တယ္။ Galaxy Note အႀကီးေတြဆိုရင္ Full HD ေတာင္ ပါလာေသးတယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ Tablet နဲ႔ ဗီဒီယို႐ိုက္ရင္လည္း HD ဒါမွမဟုတ္ Full HD ႐ိုက္ႏိုင္ၾကၿပီး၊ အဲဒီဗီဒီယိုကို ဖန္ျပင္ေသးေသး Tablet ေပၚမွာ လူတစ္အုပ္ႀကီးကို ဘယ္လုိျပခ်င္မွာတုန္း။ ဒါေၾကာင့္ Tablet နဲ႔ HDTV ဒါမွမဟုတ္ External Display ႀကီးႀကီးနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္လာပါတယ္။ အဆင့္ျမင့္ တန္ဖိုးႀကီး Tablet ေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာ ေမယ္ဒယ္အလုိက္ သီးျခား HDMI connector ေတြ ပါလာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ Micro HDMI connector ပါလာပါတယ္။ iPad လိုဟာမ်ိဳးက်ေတာ့ External HDMI Device ကတစ္ဆင့္ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး သုံးႏိုင္တဲ့ Connection စနစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ အဲဒီစနစ္ထဲမွာ အဆင္ေျပေျပ ဝင္ၿပီးခ်ိတ္ႏိုင္ေအာင္ adapter သုံးရပါေသးတယ္။ Tablet ေတာင္ HDMI သုံးၿပီဆိုမွေတာ့ စမတ္ဖုန္းေတြလည္း ဘယ္ေနမွာတုန္း။ သူ႔ေခတ္ကိုး။ တန္ဖိုးျမင့္ ထိပ္တန္းစမတ္ဖုန္း ဝယ္ရင္ HDMI စနစ္ ပါတာမ်ားတယ္။ ဒါေပမယ့္ Mini HDMI ဒါမွမဟုတ္ Micro HDMI ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ စမတ္ဖုန္း HDMI က ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ သိပ္ၿပီး ေခတ္မထေသးေတာ့ Micro Simcard ထည့္သုံးရတဲ့ Handset ေတြလို နည္းနည္းေတာ့ ကသိကေအာက္ ျဖစ္ရပါမယ္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္အကုန္ပိုင္းမွာ ထြက္လာတဲ့ iOS Device ေတြ အျမင့္တန္း Android Device ေတြမွာ video out ပါလာပါၿပီ။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ Black Berry အပါအဝင္ အလတ္တန္း စမတ္ဖုန္းေတြမွာလည္း Video out စနစ္ ပါလာဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ အျမင့္တန္း စမတ္ဖုန္းတခ်ိဳ႕ဟာ video out အတြက္ MHL (Mobile High Definition Link) ကို သုံးပါတယ္။ MHL connector ေတြက Micro USB ေတြနဲ႔ တူတယ္။ MHL Connector နဲ႔ HDMI connector က မတူပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ဟာ အေတာ္ႀကီး နီးနီးစပ္စပ္ တူပါတယ္။ Adapter တစ္ခု ခံလိုက္ရင္ MHL ဟာ HDMI port မွာ ဝင္ၿပီး ခ်ိတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ adapter ေတြက HDMI ဆက္သြယ္မႈအတြက္တင္ မကဘဲ စမတ္ဖုန္းကိုပါ အားသြင္းေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ ပို္ေတာင္ေကာင္းပါတယ္။ မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြဟာ HDMI စနစ္သုံးၿပီး HDTV ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္႐ုံေလာက္အဆင့္မွာ ရပ္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ External projector ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး သုံးႏိုင္တဲ့ အဆင့္ေလာက္ထိ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ ျပခန္းႀကီးေတြ၊ အစည္းအေဝးခန္းႀကီးေတြမွာက အခုေနာက္ပိုင္း projector စနစ္ေတြ ထားလာၾကတာ ရွိပါတယ္။ projector ေတြမွာ HDMI input ေတြလည္း ပါလာၾကၿပီး အခန္းထဲမွာ projector စနစ္ မရွိရင္လည္း ကိုယ့္ဘာသာ portable projector သယ္သြားၿပီး မိုဘိုင္းပစၥည္း တစ္ခုခုနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ 720p အဆင့္ ႐ုပ္ထြက္ဟာ Screen ႀကီးႀကီးေပၚမွာ ေကာင္းၿပီးသား၊ 1080p ဒါမွမဟုတ္ 4k resolution နဲ႔ ဆိုလို႔ကျဖင့္...။

ေနာင္စိုး (ထားဝယ္)